КІСІ

1) человек (индивидиум); личность;- жақсы кісі хороший человек;- көпті көрген кісі бывалый, много повидавший на своем веку человек;- қызым менің қыз кісі, қызыма келді көп кісі фольк. дочь моя девица, к ней приехало (свататься) много людей2) уважаемый, почитаемый человек, личность;- үлкен кісі почтенный человек;- кісі болу быть (настоящим) человеком;- мынадан кісі шықпайды из него человека не выйдет;- ничего путного из не выйдет;- кісіғұрлы көрмеу не считать человеком, не признавать за человека3) чужой, посторонний, другой (человек); кісі ақысы чужое право;- кісі баласы чужой ребенок;- кісі еншісі доля других;- кісі еңбегі труд других;- кісі малы чужое добро (скот); кісі үйі чужой дом;- кісіден дәметпеу от чужого не жди ничего;- кісінікін алмадым, кісі алдында бармадым фольк. чужое не брал, с жалобой ни к кому не ходил;- кісі есігінде жүру уст. работать батраком;- кісі қолына қарау быть зкономически зависимым от других;- кісі салу действовать через посредство других;- кісі шаптыру посылать гонца;- кісі тіліне еру послушать4) гость;- үйге кісілер келуші еді к нам должны прийти гости;- біздің үй кісісіз болмайды у нас не бывает дня без гостей;- кісі күту ухаживать за гостями;- кісі шақыру звать гостей5) уст. хозяин дома, муж;- біздің кісі наш хозяин, мой муж (букв. наш человек; pаньше женщины не называли своих мужей по имени)кісі ақылын талғап ал, жағымдысын таңдап ал чужие советы выбирай, наилучшие применяй;- кісі болар баланың кісіменен ісі бар, кісі болмас баланың кісіменен несі бар только тот, кто с детства вместе с людьми, может стать настоящим человеком;- кісі болар кісіні кісесінен танимын, кісі болмас кісіні мүшесінен танимын будущего настоящего человека узнаю по его снаряжению (букв. поясу), а бестолкового по его внешнему виду;- кісідегінің кілті аспанда трудно быть зависимым от других (букв. ключ в pуках чужого недосягаем находиться высоко) (т. е. не сули жуpавля в небе, а дай синицу в pуки)кісі алдары бар обходительный;- кісі басы каждый, на каждого;- кісі қара собир. люди;- кісі қара көрінбейді не видно ни души;- кісі қызығарлық привликательный, притягивающий взор;- кісі таңданарлық удивительный